Nacidos para comprar

Calquera que visite unha grande área comercial nunha fin de semana quedará pasmado do poder adquisitivo dos máis novos, nenos e mozos e da súa capacidade de decisión en canto ás compras. O máis alarmante é que cada vez os consumidores son máis novos, van da man dos seus proxenitores ou empurrados por estes en carriños. Compran porque deses produtos, pensan depende a súa supervivencia social. Na actualidade os profesionais do marketing empregan recursos publicitarios tan sofisticados que inflúen no modo no que os máis novos se ven, se senten e se relacionan. O poder de compra dos nenos e nenas aumentou de forma espectacular, converténdose en compradores desde a máis tenra infancia. Estímase que entre os 6 e os 12 anos visitan tendas 2 ou 3 veces por semana e introducen 6 artigos no carro cada vez que van. Outro factor que inflúe é a falta de tempo dos pais; as investigacións amosan que os pais que pasan menos tempo cos seus fillos, gastan máis cartos con eles –chámaselle a isto, os “cartos da culpabilidade”.

Recentemente, lemos o libro “Nacidos para comprar. Los nuevos consumidores infantiles” de Juliet B. Schor, publicado en Paidós e pódese acceder a partes do mesmo a través da rede. Esta experta en temas de consumo, economía e familia, centra a súa investigación na sociedade estadounidense -a máis consumista do mundo, absolutamente inmersa no “ciclo do traballo e do gasto”- e constata que os nenos/as e os adolescentes estanse a converter no epicentro da cultura do gasto en Norteamérica. Desde fai dúas décadas, as familias están sometidas a presión en relación cos seus fillos, xa que deben facerlle fronte a un abano de esixencias que van desde as actividades extraescolares, ata unha educación de calidade, pasando pola compra de produtos de moda e de marca. En palabras da autora “Os nenos convertéronse en vehículos que trasladan o mercado ao fogar, o chanzo entre os anunciantes e o peto das familias. Os máis novos son depositarios do saber e da conciencia consumista. Son os primeiros en adoptar moitas das novas tecnoloxías das que son ávidos usuarios. Os modos sociais dos nenos constrúense cada vez máis en torno ao consumo. (…) Nun mundo semellante, cantos pais optan por renunciar ao consumo ou por simplificar a vida? Trátase dun paso radical que moitos nenos non aceptan de bo grado.”

Ao longo de 300 páxinas, a autora vai analizando os hábitos consumistas dos que poden ser os nosos alumnos e alumnas; motivo polo que consideramos altamente recomendable a súa lectura. Ben sabemos que desde a escola non podemos ir “contracorrente”, nin loitar contra iso –e máis, non conseguiríamos nada-, pero si é a nosa obriga, a nosa responsabilidade, o noso deber profesional, a nosa labor, aprenderlles a pensar, a razoar, a comparar, a valorar, a buscar alternativas…, habilidades todas elas para que sexan que de decidir desde o coñecemento. Xa veremos como asumir este reto, ou cando menos procuraremos evitar o fomento do consumo, que desde as escolas, faise, e moitas veces.