Disfraces de Entroido

Máscaras de Maruja Mallo

Chegado este momento non temos nada que engadir ao publicado o pasado ano polas mesma datas no post “A banda do trapo“. Cómpre, tan só, facer unhas aclaracións que inciten a unha reflexión dos equipos docentes sobre estas prácticas tan instauradas nas dinámicas escolares infantís.

1º Non temos nada en contra de que os nenos e nenas se disfracen; é o propio destas datas, e espérano con ilusión.

2º Non somos partidarias da elaboración dos disfraces por parte do profesorado, xa que logo, as criaturas destas idades non son quen de facelo, de non ser uns pequenos adobíos.

3º Para que os docentes se dediquen a facer os disfraces, ou os fagan individualmente con cada unha das criaturas só caben dúas posibilidades: ou deixan de atender ao grupo, ou lle dedican horario non lectivo. E certamente non sabemos do proveito pedagóxico desta actividade artesán.

4º Que sexan as familias quen os fagan seguindo o patrón indicado na escola tampouco lle atopamos moito aproveitamento para as criaturas.

5º Desde a escola pódense/débense inculcar hábitos relacionados co consumo responsable. O despilfarro en bolsas, papeis, adobíos sofisticados, etc, temos por seguro que non axuda a acadar ese obxectivo.

6º O argumento de que isto se fai para evitar diferenzas non nos parece moi consistente. As diferenzas están presentes todos os días e non por iso se solventan poñéndolles un uniforme, xa que aínda así prevalecerían. A labor da escola non é pintar todo da mesma cor, senón ensinar a apreciar e valorar todas as cores.

7º Aferrarse a que “sempre se fixo e é moi bonito”, fainos pensar en cantidade de prácticas -afortunadamente xa desaparecidas- que tamén eran moi bonitas e sempre se fixeran así. A escola debe estar continuamente cuestionándose a utilidade educativa do que se fai, xa que logo, a responsabilidade da escola é educar non só facer “cousas bonitiñas”.

8º Para os que esgrimen que é unha tradición. O goce do Entroido é o de ser outro/a, de estar irrecoñecible para o resto, como se fixo tradicionalmente en Galicia e en case todos os lugares do mundo. Unhas roupas prestadas e unha carauta poden ser dabondo para acadar tal fin lúdico.

9º Houbo unha época -xa superada- que a meirande parte do tempo da escola infantil se dedicaba á realización de manualidades, daquela pensábase que os cativos non tiñan capacidade para pensar, para indagar, para aprender…; esta etapa era un pre-momento importante, á espera de que estiveran maduros para facer algo de proveito cognitivo.  Vese que, malia a todo, aínda quedan rescoldos diso. Hoxe en día, hai otros espazos, nos que deben permanecer os nenos e nenas -por isto da conciliación- que perfectamente se poden dedicar a esas actividades máis de entretemento.

10º De igual xeito que nos parecería impensable que os docentes de Bacharelato -co que teñen que facer-,  se dedicaran a elaborar disfraces co alumnado, o mesmo pensamos dos de infantil, a nosa tarefa fundamental é a de desenvolver os aspectos cognitivos, intelectuais, motóricos, afectivos e emocionais.  Para iso somos profesionais da educación, non outra cousa.

O Entroido pode ser para as escolas a ocasión de promover actividades ricas de sentido educativo, propiamente dito, ou de todo o contrario. Non podemos admitir que se dediquen máis horas de debate aos disfraces do Entroido -reunións de nivel, ciclo e claustros- que á mellora da calidade educativa.

Nós decidimos que tipo de escola, que estilo de docente queremos ser e que modelo de cidadán estamos formando.